O szkole

Geneza powstania szkoły.

Losy szkoły przed II wojną.

Czasy powojenne i współczesne.

ROZWÓJ ORGANIZACYJNY SZKOŁY     

GENEZA POWSTANIA SZKOŁY

           Ze względu na położenie na skrzyżowaniu szlaków komunikacyjnych Mława od zarania swych dziejów była ważnym miejscem wymiany handlowej. W dwudziestoleciu międzywojennym, miasto pod tym względem, wyróżniało się znacznie będąc ważnym ośrodkiem kupiecko-handlowym i rzemieślniczym. Warto nadmienić, że przygotowanie do zawodu kupieckiego pozostawiało wiele do życzenia. Jeszcze w latach dwudziestych XX wieku na stu kupców w Mławie zaledwie 5% potrafiło prowadzić samodzielnie swoje rachunki, 10% umiało ocenić koniunkturę poszczególnych branż handlu, a 15%-20% potrafiło napisać list handlowy w interesach swojej instytucji. Główną przyczyną takiej sytuacji był fakt, że ta część Polski była pod zaborem rosyjskim, gdzie szkoły handlowe nie funkcjonowały. Były placówki nazywające się handlowymi, ale zajmowały się nauczaniem ogólnym. Nie dawały przygotowania i wykształcenia handlowego. Toteż po odzyskaniu niepodległości należało szybko przystąpić do utworzenia szkoły handlowej.

            Inicjatywę taką podjęło Stowarzyszenie Kupców Polskich w Mławie. Dzięki osobistemu zaangażowaniu prezesa Stanisława Siudaka, po dwóch latach starań, ówczesne  Ministerstwo  Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego udzieliło w końcu września 1924 roku Stowarzyszeniu Kupców Polskich w Mławie zezwolenia na prowadzenie trzyletniej Koedukacyjnej Szkoły Handlowej. Szkoła rozpoczęła działalność 16 listopada 1924 r. Jej uruchomienie stało się w Mławie wielkim wydarzeniem. Była to jedyna szkoła w mieście o profilu zawodowym, edukująca w zawodzie kupca i specjalisty handlu.

          Uruchomienie Szkoły wymagało wiele trudu i wysiłku. Szkoła nie posiadała wtedy ani własnego lokalu, ani niezbędnych urządzeń ani umeblowania, nie było nawet chętnych kandydatów, ponieważ zawodu kupca nie postrzegano jako atrakcyjnego ani społecznie nobilitującego.

          Jednakże trudności i przeszkody nie zniechęciły prezesa Siudaka, który wytrwał w postanowieniu uruchomienia w Mławie ,,Handlówki”. Jako prezes Stowarzyszenia Kupców, delegat kupiectwa do władz szkolnych i założyciel, opiekował się Szkołą od chwili założenia aż po rok 1939.

LOSY SZKOŁY PRZED II WOJNĄ ŚWIATOWĄ

          Początkowo Szkoła Handlowa mieściła się w głównym gmachu Gimnazjum Państwowego im. Stanisława Wyspiańskiego w Mławie. Jej pierwszym dyrektorem został Mieczysław Pogonowski. Nauka prowadzona była wówczas popołudniami od godz. 14:00 do 19:00, po skończonych zajęciach w gimnazjum męskim . Taki system nauczania obowiązywało do 1928 roku.

            1 września 1928 r., dzięki szczególnie serdecznemu stosunkowi do ,,Handlówki” nowego dyrektora gimnazjum – Bolesława Jakubowskiego, Szkoła została przeniesiona do jednego z pięciu budynków gimnazjum przy ulicy Wyspiańskiego. Dzięki temu zajęcia mogły odbywać się już normalnie. Nowym dyrektorem Szkoły Handlowej został Józef Bogacki, który pełnił tę funkcję do 1939 roku. W tym okresie szkoła liczyła 120 uczniów.

          W 1935 r., na skutek rozwoju gimnazjum, Szkoła znowu zmieniła swoją siedzibę. Tym razem przeniosła się do lokalu po zlikwidowanym Gimnazjum Żeńskim Polskiej Macierzy Szkolnej przy ulicy H. Sienkiewicza 2. Dwa lata później nastąpiła kolejna przeprowadzka do budynku Państwowego Seminarium Nauczycielskiego przy ulicy Warszawskiej. Każda zmiana lokalu polepszała warunki Szkoły, ale i tak w sposób niewystarczający w stosunku do jej potrzeb. Konieczna stała się potrzeba zbudowania własnego budynku szkolnego. Podjęto wiele działań mających umożliwić realizacje tego przedsięwzięcia: zbierano fundusze, Zarząd Miejski w Mławie przeznaczył na ten cel plac przy ulicy T. Kościuszki. Wybuch II wojny światowej przekreślił jednak realizację tych ambitnych planów związanych z budową nowego gmachu szkolnego oraz zatrzymał na kilka lat działalność Szkoły.    

            Prężny rozwój Szkoły został nieco zahamowany w 1929 roku i w latach następnych w związku ze światowym kryzysem gospodarczym, który nadwyrężył budżet szkół prywatnych, a taką była Szkoła Handlowa. Ponadto przyniósł zubożenie społeczeństwa, ograniczenie handlu i zahamowanie rozwoju dziedzin gospodarczych, w których realizowali się absolwenci szkoły. Mimo tych przeciwności byt Szkoły został ocalony. Uporczywe starania Stanisława Siudaka oraz dyrektora szkoły – Józefa Bogackiego pozwoliły na nieprzerwany jej rozwój. W pierwszych latach funkcjonowania Szkoła posiadała własną bibliotekę i świetlicę. Działała w Szkole Żeńska Drużyna Harcerska, koło PCK oraz inne organizacje społeczne. Ambitnie działał Samorząd Uczniowski, który m. in. w kwietniu 1929r. ufundowała Szkole sztandar.

            Reforma oświaty z 1932 roku zmieniła całkowicie model szkoły. Przemianowano 3-letnia Szkołę Handlową na 4-letnie Gimnazjum Kupieckie, co sprzyjało podniesieniu kwalifikacji polskich kupców wobec innych konkurentów. Jedna z absolwentek napisała na ten temat: ,,My jako przyszli kupcy, trudne mamy do wypełnienia zadanie: Handel polski podnieść wzwyż”.

            Do najbardziej znanych i zasłużonych nauczycieli Szkoły w okresie międzywojennym należeli: dyrektor Mieczysław Pogonowski, Zofia Bogucka, Karol Czarnocki, dr Kazimierz Lubecki, dr Jan Nakonieczny, Jadwiga Witwicka, Wanda Cybulska i ostatni dyrektor - Józef Bogacki.

            Prężny rozkwit Gimnazjum Kupieckiego przerwał dopiero wybuch II wojny światowej. Przez okres niemieckiej okupacji Szkoła, podobnie jak inne placówki oświatowe była zamknięta. Część kadry pedagogicznej i absolwentów Szkoły została zmobilizowana do wojska, część opuściła Ziemię Mławską. Spośród nauczycieli, którzy pozostali na tym terenie, większość włączyła się do ofiarnej i niebezpiecznej akcji tajnego nauczania.

CZASY POWOJENNE I WSPÓŁCZESNE

            Działalność Szkoły została reaktywowana w marcu 1945 roku. Była to jedyna prywatna szkoła średnia w Mławie. Pierwszą jej siedzibą był parterowy, drewniany budynek przy ul. H. Sienkiewicza 30, na posesji Józefa Zdanowicza, przydzielony Szkole przez Zarząd Miejski. Jej dyrektorem został Włodzimierz Kleniewski.

            Rozpoczął się niezapomniany, pierwszy po wieloletniej przerwie trudny rok szkolny. Oprócz przedmiotów ogólnokształcących w Szkole uczono ponadto rachunkowości, księgowości, maszynopisania i stenografii. Kolejnym dyrektorem została przedwojenna nauczycielka - Wanda Cybulska.

            Powoli zaczynała się także stabilizować kadra pedagogiczna, przybywało nauczycieli przygotowanych do zawodu. Poprawiały się warunki materialne szkoły. Pojawiły się pierwsze podręczniki, pomoce naukowe, zaczął się też wyrównywać wiek i poziom uczniów. Szkoła wychodziła ze stanu prowizorium i zaczynała nabierać charakteru placówki coraz silniej związanej ze środowiskiem. W 1951 roku Szkoła została upaństwowiona. Nowym dyrektorem został Marian Reinhand, który pełnił tę funkcję przez pół roku. Następnie kierownictwo objął Andrzej Krzemiński.

            W marcu 1954 roku Szkoła została przeniesiona do większego i murowanego, zaadaptowanego na cele szkolne budynku przy ul. Smolarnia. Można już było zorganizować w nim niezbędne, chociaż bardzo skromne, pracownie przedmiotowe. We wrześniu 1961 roku został oddany do użytku nowo wybudowany internat przy ul. Warszawskiej 52, w którym zamieszkały dziewczęta, natomiast w starym budynku ulokowano chłopców. Wówczas zrodziła się także realna koncepcja budowy nowoczesnego obiektu szkolnego. Inwestycję zrealizowano w przeciągu dwóch lat. Oficjalne przekazanie budynku odbyło się 5 września 1970 r. Była to bardzo radosna, wzruszająca uroczystość, połączona z wręczeniem młodzieży nowego sztandaru.

             W nowym obiekcie szkolnym znalazło się: 12 sal lekcyjnych, 4 pracownie przedmiotowe: fizyczna, chemiczna, towaroznawcza oraz pisania na maszynach, sala gimnastyczna z zapleczem gospodarczo - sanitarnym, świetlica, biblioteka, pokoiki na pomoce naukowe i szereg pomieszczeń administracyjnych. Na zewnątrz budynku wzrok cieszyły pięknie usytuowane boiska i urządzenia sportowe. Ze względu na swój standard pozwalały na organizowanie imprez sportowych o zasięgu pozaszkolnym.

            W 1972 r. miejscowe władze funkcję dyrektora szkoły powierzyły nauczycielowi tej placówki - Eugeniuszowi Rybusowi. Najważniejszym wydarzeniem w okresie jego kierownictwa była uroczystość nadania szkole imienia. Odbyła się ona 15 września 1974 roku. Szkoła przyjęła wówczas imię Obrońców Mławy z Września 1939 roku. W uroczystości, która zbiegła się w czasie ze zjazdem kombatantów, wzięły udział lokalne władze, kombatanci - Obrońcy Mławy oraz nauczyciele i młodzież szkolna.

            W 1975 r. obowiązki dyrektora Szkoły przejął Józef Tartas, który funkcję tą pełnił przez trzy lata. Następnie kierownictwo objął Jan Szczepański. Rozpoczął się wówczas okres ,,rozrastania się” szkoły. Pojawiły się nowe kierunki kształcenia, głównie ekonomiczne. Przybyło klas, powiększyło się grono pedagogiczne. Prowadzono także szereg kół zainteresowań, m.in.: recytatorskie, czytelnicze, młodych ekonomistów, fotograficzne, filatelistyczne i motoryzacyjne. Prężnie działały też sekcje sportowe. Szkoła zaczęła odnosić znaczące sukcesy sportowe na poziomie regionalnym oraz w rywalizacji między szkołami pionu CZSR (Centralny Związek Spółdzielni Rolniczych) i Ministerstwa Rolnictwa. Na terenie szkoły funkcjonowały organizacje młodzieżowe, wśród nich: Samorząd Uczniowski, ZHP, PCK i Spółdzielnia Uczniowska ,,Poziom”.

            Rok 1989, podobnie jak w całym kraju również i w „Ekonomiku” zaowocował zmianami. Dotychczasowy dyrektor przeszedł na emeryturę, nowym dyrektorem została Bogusława Smolińska, a zastępcą dyrektora Regina Uniewicz. W wyniku głosowania Rada Pedagogiczna przyjęła obie te zmiany, które zostały zaakceptowane przez władze CZSR ,,Samopomoc Chłopska” w Warszawie. Były to jedne z ostatnich decyzji Centrali dotyczące Szkoły. Z dniem 1 stycznia 1990 r. instytucja ta została rozwiązana, a Szkoła 1 września 1990 r. przeszła pod opiekę Kuratorium Oświaty i Wychowania w Ciechanowie.

            Ale rok szkolny 1989/1990 to czas wprowadzania innowacji w programach kształcenia. Przemiany zapoczątkowane 1989 r. zmieniły gospodarkę, rynek, politykę gospodarczą i społeczna państwa. Zlikwidowano Gminne Spółdzielnie tzw. ,,Geesy”, które dotychczas współpracowały ze Szkołą, wspierając ją np. w organizowaniu praktyk zawodowych, zatrudnianiu absolwentów czy też udzielaniu wsparcia finansowego dla szkół spółdzielczych. W ofercie kształcenia pojawiły się też nowe kierunki i specjalności, takie jak np. finanse, technik informatyk. Od roku szkolnego 1990/1991, zgodnie z ogólną tendencją rozwoju szkolnictwa ogólnokształcącego, utworzono II Liceum Ogólnokształcące. 

            W latach następnych popularność Szkoły w mieście i w powiecie mławskim stale rosła. Młodzież coraz częściej wybierała ,,Ekonomik” jako swoją szkołę. Pod koniec lat 90-tych przekroczyła nawet 900 osób. 

            Od 1 września 2007 roku w historii Szkoły rozpoczął się nowy rozdział. Po 5 latach pełnienia funkcji wicedyrektora i 17 latach (1985-2007) na stanowisku dyrektora Szkoły na emeryturę odeszła Bogusława Smolińska. Nowym dyrektorem szkoły został dotychczasowy nauczyciel historii - Stanisław Matyjasik. W 2009 roku społeczność szkolna otrzymała nowy sztandar podkreślający związek z chlubnymi tradycjami walk żołnierza polskiego we Wrześniu 1939 roku. W listopadzie 2011 r. nowym zastępcą dyrektora Szkoły została Ewa Frąckiewicz-Szałas. We wrześniu 2014 roku odbyły się w Szkole uroczystości jubileuszowe 90-lecia jej istnienia.

            Nowe karty w historii Szkoły zapiszą kolejne pokolenia jej uczniów i absolwentów…